Түркия UNESCO ның әлемдік мұрасы

Адамзат тарих сахнасына шыққаннан кейін және бүгінгі күнге дейін өзінің қоректенетін орнын ізгілендірді, сонысымен өзінің артына болашақ ұрпақ үшін мәдениеттің  шедеврлерін (інжу-маржандарын) қалдырды. Құндылықтарды барлық адамзаттың ортақ мұрасы ретінде қарастыру қарастырылған. Оларды жалпы өткеннің және болашақ ұрпаққа таныстыру және беру үшін в  Парижде   1972 жылы  ЮНЕСКО-ның  16 Бас конференциясында «Бүкіләлемдік Мәдени және табиғи Мұраны қорғау туралы» Конвенция қабылданды. Түркия  конвенцияны 23 мамыр 1982 жылы бекітті. Бүкіләлемдік мұра Тізімін UNESCO  жанындағы Бүкіләлемдік мұра Комитеті анықтады, оның сақталуына  олар орналасқан елдегі мемлекеттің тарапынан  кепілдік берілді, тізімге әлемдік маңызы бар табиғи және мәдени құндылықтар енгізілді. Конвенцияның негізгі міндеті –  табиғаттың, тарих пен мәдениеттің маңызды ескерткіштерінің сақталуы үшін әлемдік көлемде жағдайлар жасау және айқындау.

Бүкіләлемдік мұра Тізіміне 2011 жылдың аяғында әлемнің 148 елінен 639 объекті кіреді. Олардың  725 – мәдениет  объектілері, 183 табиғат объектілері және 28 аралас типтегі объектілер. UNESCO-ның Бүкіләлемдік мұра Тізімінде Түркияда орналасқан 11 объекті бар, ал 37-сы бекітуді күтіп тұр.  Бұл жарияланым Түркияның Туризм және мәдениет министрлігінің Бас Директоратының көмектесуімен  UNESCO мәдени мұрасының объектілерін болашақ ұрпаққа беру және маңыздылығын көтеру, таныстыру мақсатында дайындалды. 

Түркиядағы  Бүкіләлемдік мұра.

Стамбулдың тарихи аудандары, Сафранболу қаласы, Хаттусас ескі қаласы – Хеттердің астанасы,  Едирне қаласы, Селмие мешіті, Немрут-Даг тауындағы археологиялық табылған олжалар, Ксанф-Летоон — ескі Ликияның астанасы,  Дивриги қаласындағы мешіт пен госпиталь, Троя археологиялық ескерткіштері, Иерополис  көне қаласы және Памуккале көздері, Гёреме Ұлттық саябағы және Каппадокия үңгір құрылыстары.

UNESCO Бүкіләлемдік мұраның Түркиядағы  объектілері, алдан ала тізім

1) Эфес Efes
2)  Караин үңгірі
3) Панагия Сумела
4)  Алахан Монастыры
5) Демредегі Әулие Николай шіркеуі
6) Харран и Шанлыурфа
7) Ертедегі жерленген жерлер, Ахлат қаласындағы урартиялық және  оттомандық қамал
8) Цитадель және  Диярбакыр қаласының қалалық қабырғасы
9) Догубаязиттен Денизлиге дейінгі сельджуктер дәуірінің Керуен сарайы
10) Конья — Сельджуктер Сұлтанатының астанасы
11) Аланья
12) Мардин
13) Сагалассос қаласының археологиялық ескерткіштері
14) Ертедегі ликия қалалары
15) Афродизиас қаласының археологиялық ескерткіштері
16) Термессос ұлттық паркі
17) Кекова аралы
18) тегі Ицхака-паша сарайы
19) Тарсустегі Әулие Павел шіркеуі
20) Көне сельджук қалалары және Бурса и Кумалыкызык елді мекендері
21) Перге қаласының археологиялық ескерткіштері
22) Бейшехиредегі Эшрефогуллары мешіті
23) Гёбекли-Тепе мегалитикалық ескерткіші
24) Антакьедегі  Әулие Петр шіркеуі
25) Бергама
26) Айзаной антикалық қаласы
27) Ани тарихи қаласы
28) Зевгма археологиялық орны
29) Гордион
30) Бирги тарихи қаласы
31) Гекатомнуса кесенесі
32) Бечин орта ғасыр қаласы
33) Нигде қаласының тарихи ескерткіштері  
34) «Есемек» карьері және мүсіндік шеберханасы
35) Одунпазары тарихи қала құрылысы
36) Мамуре қамалы
37) Хаджи Бекташ-и Вели мұражайы